Sprzedaż i transport sekcji okrętowych i innych ładunków „heavylift” – prezentacja Kancelarii w Międzyzdrojach

Mec. Maciej Grudziński był jednym z prelegentów podczas grudniowego seminarium organizowanego przez Zachodniopomorski Klaster Morski. Wiodącym tematem konferencji był przemysł stoczniowy.

Debatę w Międzyzdrojach otwierali przedstawiciele Grupy MARS Shipyards & Offshore oraz stoczni MSR Gryfia w Szczecinie, którzy m.in. przedstawili informacje na temat kierunków rozwojów branży stoczniowej w Polsce i innych krajach. Mec. Maciej Grudziński w blisko czterdziestominutowej prezentacji przedstawiał natomiast najciekawsze problemy prawne związane ze sprzedażą i transportem sekcji okrętowych i innych ładunków „heavylift”. W prezentacji ujęto kilkanaście najciekawszych przypadków i problemów, z którymi zmagają się przedsiębiorcy zawierający transgraniczne umowy sprzedaży i wykonujący skomplikowane konstrukcje – w szczególności części kadłubów czy gotowe statki. W prelekcji nie mogło zabraknąć oczywiście omówienia także gestii transportowej czyli zagadnień związanych z aranżowaniem transportu (morskiego, śródlądowego lub drogowego) i ryzyk z tym związanych.

Konferencja NaviRail 2017 w Szczecinie

W dniach 18 – 19 października obyła się pierwsza edycja Konferencji NaviRail 2017. Specjaliści i entuzjaści zajmujący się żeglugą morską i śródlądową oraz transportem spotkali się w Centrum Kultury Euroregionu Stara Rzeźnia w Szczecinie. Uczestnikami byli również reprezentanci firm z branży transportu morskiego, śródlądowego i kolejowego. Gościem honorowym był natomiast Jerzy Materna – sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Wydarzenie zorganizował Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, a także wydawca miesięcznika Kurier Kolejowy, zaś patronatem objął je m.in. Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Założeniem Konferencji NaviRail 2017 było stworzenie platformy współpracy i wymiany poglądów pomiędzy środowiskami związanymi z transportem kolejowym, drogowym, żeglugą morską i śródlądową, portami morskimi i śródlądowymi, a także centrami logistycznymi. Za główny cel postawiono wypracowanie wspólnego stanowiska dla całego sektora transportu.

Podczas konferencji prezentacje swoje przedstawili zaproszeni goście, m.in.

  • Radosław Pacewicz (Wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego), który wygłosił referat nt. rozwoju portów w Szczecinie i Świnoujściu z wykorzystaniem kolei,
  • Grzegorz Bijok (Departament Kolejnictwa, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa), z wykładem nt. inwestycji kolejowych mających poprawić dostęp do

portów morskich.

Ponadto, na Konferencji dyskutowano o korzyściach płynących z inwestycji na śródlądowych drogach wodnych oraz nowych technologiach i procesach w transporcie morskim i śródlądowym.

Organizatorzy zapowiadają, że za rok, również w październiku, odbędzie się II edycja Konferencji NaviRail.

/JF/

Postęp w pracach IMO nad strategią dotyczącą redukcji emisji gazów cieplarnianych ze statków

Podczas drugiego spotkania Międzysesyjnej Grupy Roboczej ds. Redukcji Emisji Gazów Cieplarnianych Ze Statków (ang. Intersessional Working Group on Reduction of Greenhouse Gas (GHG) Emissions from Ships), która odbyła się w dniach 23 – 27 października 2017 r., poczyniono postępy w opracowaniu wstępnej strategii IMO dotyczącej redukcji emisji gazów cieplarnianych (dalej: GHG) ze statków. Strategia ma na celu wypracowanie działań IMO prowadzących do redukcji emisji gazów cieplarnianych w żegludze międzynarodowej.

Sekretarz Generalny IMO, Kitack Lim, stwierdził, że Grupa Robocza poczyniła znaczne postępy zmierzające do opracowania projektu strategii IMO dotyczącej GHG. Sekretarz podkreślił również, iż jest przekonany o tym, że Państwa Członkowie będą kontynuować dotychczasową pracę mającą na celu przyjęcie, zgodnie z założeniami, ostatecznej strategii IMO dotyczącej GHG na następnej sesji Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego w kwietniu 2018 r.

Na ten moment strategia została w dużej mierze ukształtowana, a dalsze prace mają polegać przede wszystkim na ustaleniu jej szczegółowej treści. Dotychczasowe ustalenia obejmują ogólną wizję, oczekiwane poziomy redukcji, zasady przewodnie, przewidywane przeszkody w realizacji strategii oraz planowane środki wsparcia oraz działania następcze. Ponadto ustalono, że projekt strategii musi również zawierać proces okresowych kontroli wprowadzonych zmian.

W spotkaniu uczestniczyło ponad 200 delegatów z ponad 50 Państw Członkowskich, a także przedstawiciele pozarządowych organizacji międzynarodowych mający status doradczy w IMO.

/KH/

Prawo przedsiębiorców – nowa ustawa zastąpi ustawę o swobodzie działalności gospodarczej

Z oficjalnych informacji wynika, że ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej zostanie uchylona z dniem 1 marca 2018 r. Zastąpi ją nowa ustawa – Prawo przedsiębiorców, nad którą trwają prace legislacyjne.

Projekt ustawy opiera się na zasadach mających na celu urzeczywistnienie wolności działalności gospodarczej i wyznaczenie ogólnych ram jej prowadzenia. Projekt przewiduje między innymi wprowadzenie instytucji działalności nierejestrowej (kierowanej do osób fizycznych prowadzących działalność na „mniejszą skalę”), ułatwienie rozpoczęcia działalności początkującym na rynku przedsiębiorcom poprzez zwolnienie ich z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez pierwszych 6 miesięcy wykonywanie działalności gospodarczej, uelastycznienie instytucji zawieszenia działalności gospodarczej – chociażby poprzez możliwość zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej bezterminowo, czy też do wprowadzenia bardziej przejrzystego katalogu form reglamentacji działalności gospodarczej. Projekt przewiduje również ustanowienie Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców – nowego organu o kompetencjach interwencyjnych, który będzie stał na straży przestrzegania interesów przedsiębiorców.

/WJ/

Konwencja CLNI ratyfikowana przez Węgry

Węgierski Parlament przyjął ustawę ratyfikującą Konwencję o ograniczeniu odpowiedzialności w żegludze śródlądowej (dalej „Konwencję CLNI”). Konwencja ta dotyczy ograniczenia odpowiedzialności finansowej armatora za przewożony ładunek, który uległ uszkodzeniu, utracie lub zniszczeniu podczas transportu wodnymi drogami śródlądowymi. Jej pierwotna wersja została przyjęta w 1988 r., natomiast weszła ona w życie w 1997 r. W 2012 r. Konferencja Dyplomatyczna zwołana przez Centralną Komisję Żeglugi na Renie (CCNR), przyjęła, z udziałem Polski, zmiany do Konwencji o ograniczeniu odpowiedzialności w żegludze śródlądowej (CLNI 2012). Odniosły się one przede wszystkim do powiększenia zasięgu geograficznego CLINI (w szczególności poprzez otwarcie Konwencji dla wszystkich zainteresowanych państw i objęcie swoim zakresem nowych szlaków wodnych), a także aktualizacji, ustalonych przeszło 20 lat wcześniej, kwotowych limitów ograniczenia odpowiedzialności.

Zgodnie z komunikatami wydanymi przez CNNR, przepisy niniejszej Konwencji zaczną obowiązywać  na Węgrzech od 1 lipca 2019 r. Wraz z wejściem w życie jej postanowień, obowiązywać zaczną również regulacje dotyczące kwestii posiadania obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej określonego w węgierskiej ustawie o żegludze śródlądowej.

Polska od 3 grudnia 2013 r. posiada status sygnatariusza Konwencji CLNI, jednak do tej pory jej nie ratyfikowała. Taki stan rzeczy uznać należy za dalece niepożądany chociażby ze względu na fakt, iż istotna część z około 3655 km śródlądowych dróg wodnych w Polsce stanowi odcinki szlaków międzynarodowych.

/WJ/

Przeniesienie siedziby spółki za granicę – ważny wyrok TSUE

Dnia 25 października 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał ważny wyrok dla przedsiębiorców planujących przeniesienie siedziby spółki z terytorium Rzeczpospolitej Polskiej do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

W związku z toczącym się postępowaniem zapoczątkowanym wnioskiem o wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego spółki, który to wniosek sądy krajowe niższej instancji oddalały, sprawa, na skutek skargi kasacyjnej, trafiła w ostateczności do Sądu Najwyższego. Ten postanowił zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości UE z następującymi pytaniami:

  • Czy przepisy TFUE sprzeciwiają się stosowaniu przez państwo członkowskie, w którym utworzona została spółka handlowa, przepisów prawa krajowego uzależniających wykreślenie z rejestru od rozwiązania spółki po przeprowadzeniu likwidacji, jeżeli spółka reinkorporowała się w innym państwie członkowskim na podstawie uchwały wspólników o kontynuowaniu osobowości prawnej nabytej w państwie utworzenia?

 

  • Czy przepisy TFUE można wykładać w ten sposób, że wynikający z przepisów prawa krajowego obowiązek przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego spółki (obejmującego m.in. zakończenie interesów bieżących i upłynnienie majątku spółki), które poprzedza jej rozwiązanie następujące z chwilą wykreślenia z rejestru, stanowi środek adekwatny, konieczny i proporcjonalny do ochrony interesu publicznego w postaci ochrony wierzycieli, wspólników mniejszościowych?

W toku sprawy przed Trybunałem Sprawiedliwości UE, wyjaśnienia złożyła zainteresowana spółka, oświadczając, iż nie uległa ona rozwiązaniu, nie dokonano również podziału majątku spółki pomiędzy wspólników. Jedyną przyczyną złożenia wniosku o wykreślenie jej z rejestru było przeniesienie siedziby spółki do Luksemburga, gdzie istnieje ona nadal, jako spółka prawa luksemburskiego, nie utraciła więc osobowości prawnej. Argumenty te nie przekonały jednak sądów w Polsce, ponieważ zgodnie z art. 270 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej „k.s.h.”) rozwiązanie spółki powoduje m.in. uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza. Natomiast art. 272 k.s.h. stanowi, że rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru.

Po przeanalizowaniu przedstawionych okoliczności, Trybunał Sprawiedliwości UE przyznał rację argumentom spółki, orzekając, że przepisy krajowe państwa członkowskiego, które uzależniają przeniesienie statutowej siedziby spółki utworzonej na podstawie prawa jednego państwa członkowskiego, na terytorium innego państwa członkowskiego, w celu przekształcenia jej w spółkę prawa tego innego państwa członkowskiego, w zgodzie z warunkami ustanowionymi w ustawodawstwie tego ostatniego państwa, od przeprowadzenia likwidacji pierwszej spółki, są sprzeczne z postanowieniami TFUE.

Numer sprawy: C-106/16 Polbud – Wykonawstwo sp. z o.o.

/JF/

Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej zapowiada powstanie Morskiego Funduszu Inwestycyjnego

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej trwają prace mające na celu utworzenie Morskiego Funduszu Inwestycyjnego. Fundusz ten ma stanowić instytucję kapitałową, której środki wykorzystywane będą do finasowania inwestycji sektora gospodarki morskiej, ze szczególnym uwzględnieniem działalności armatorów, portów morskich oraz przemysłu stoczniowego.

Na początku października odbyło się pierwsze spotkanie Komitetu Sterującego do spraw utworzenia Morskiego Funduszu Inwestycyjnego, którego głównym celem jest wspieranie ministra w procesie tworzenia i implementacji instrumentów finansowych zapewniających wsparcie rozwojowe dla jednostek sektora gospodarki morskiej, a w szczególności przedsiębiorstw armatorskich, stoczniowych oraz portów morskich. Na spotkaniu przedstawiono wstępny zarys koncepcji Funduszu, a także omówiono dotychczasowe działania Ministerstwa mające na celu aktywizację polskiego przemysłu stoczniowego oraz cele i dalsze plany w tym zakresie.

Oferta Funduszu ma być skierowana przede wszystkim do inwestorów z branży morskiej, ale również do obywateli. Ponadto, na dzień dzisiejszy, Ministerstwo zapowiada, że Fundusz będzie oferować instrumenty finansowe, które opierać się będą m.in. na hipotekach statków w budowie oraz hipotekach statków w eksploatacji. Nadzór oraz kontrolę nad prawidłowym działaniem Funduszu sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego.

Zgodnie z zapowiedziami, przychody funduszu przeznaczane będą na finansowanie budowy statków oraz na rozwój terminali portowych. Jednocześnie Minister Marek Gróbarczyk wskazuje, iż istniejące do tej pory instytucje finansowe nie są przystosowane do finansowania inwestycji z zakresu branży morskiej, w tym przede wszystkim przemysłu stoczniowego, a to ze względu na brak procedur, które pozwalałyby na przystępne i powtarzalne jej finansowanie. Powyższe ma się zmienić właśnie za sprawą Morskiego Funduszu Inwestycyjnego.

Prace w Ministerstwie mają zakończyć się do końca roku, kiedy to do dalszej procedury legislacyjnej zostanie przedstawiony projekt ustawy tworzącej Morski Fundusz Inwestycyjny.

/KH/

Konferencja „Nasz Ocean”

W dniach 5 – 6 października br. na Malcie odbyła się konferencja „Nasz Ocean”, której gospodarzem była Unia Europejska.

W trakcie wydarzenia, Unia Europejska zobowiązała się do podjęcia działań na całym świecie, mających na celu poprawę stanu zdrowotnego, czystości i bezpieczeństwa oraz poziomu ochrony mórz. Ma to stanowić zachętę zarówno dla rządów jak i podmiotów sektora prywatnego, by zmierzyć się z wyzwaniami związanymi ze stanem oceanów.

Unia Europejska ogłosiła, że zajmie się m.in.

  • opracowaniem, jeszcze w 2017 r., projektu środków prowadzących do ograniczenia zarzutów do morza odpadów wytwarzanych przez statki;
  • wdrążeniem dyrektywy ramowej w sprawie strategii morskiej przez Państwa Członkowskie przeznaczając na ten cel kwotę 2 mln EURO. Celem jest osiągnięcie do 202 r. dobrego stanu środowiska w wodach Państw Członkowskich oraz ochrona zasobów, od których zależy działalność gospodarcza związana z morzem;
  • dotacjami na dofinansowanie nowych, obiecujących projektów we wschodzących sektorach niebieskiej gospodarki* UE przeznaczając na ten cel około 8 mln EURO.

*  Niebieska Gospodarka – tzw. „Niebieski wzrost” to długoterminowa strategia wspierania zrównoważonego wzrostu w całym sektorze morskim. Zwrócono w niej uwagę na fakt, że morza i oceany stanowią siłę napędową gospodarki europejskiej oraz mają duży potencjał w zakresie innowacji i wzrostu.

Jubileusz 35-lecia Samorządu Radców Prawnych

Obchody Jubileuszu 35-lecia Samorządu Radców Prawnych odbyły się w sobotę 23 września 2017 r. na Zamku Królewskim w Warszawie.

Program uroczystości

Ramowy porządek obchodów Jubileuszu, rozpoczynających się o godzinie 18 obejmował m.in.:

  1. 19.00 – część oficjalną, wręczenie odznak honorowych „Zasłużony dla Samorządu Radców Prawnych”,
  2. 20.00 – spotkanie w ogrodach Pałacu Zamoyskich o charakterze koktajlowym.

Wśród uczestników znalazł się m.in. zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP Paweł Mucha, który w imieniu Prezydenta Andrzeja Dudy odczytał list  doceniający dorobek samorządu radcowskiego i zawierający apel o włączenie się radców w dyskusję w ramach prezydenckiej inicjatywy zmiany konstytucji, jak również Pierwsza prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf. Część oficjalną uroczystości poprowadziła dziennikarka i prezenterka telewizyjna – Magda Mołek.

Rys historyczny:

Początek samorządu dała ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych. Rok później odbył się I Krajowy Zjazd Radców Prawnych, który wybrał władze, a pierwszym prezesem Krajowej Rady został mec. Józef Zych.

Obecnie, od 1989 r. radcowie prawni mogą wykonywać zawód w kancelariach, a ponadto, mogą też wykonywać zawód na podstawie umowy o pracę – to głównie odróżnia radców od adwokatów.

Nowa ustawa Prawo wodne już od 2018 roku

Prace nad reformą Prawa wodnego miały na celu, przede wszystkim, implementację Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (zwanej dalej Ramową Dyrektywą Wodną), która w preambule stanowi, że wspólnotowa polityka wodna wymaga przejrzystych i spójnych ram legislacyjnych. Co za tym idzie, na poziomie krajowym, konieczne stało się wprowadzenie przepisów prawnych zapewniających pełną regulację prawną tego obszaru.

W związku z fundamentalnym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej, jakim jest pełna realizacja zlewniowej polityki gospodarowania wodami poprzez wprowadzenie zarządzania poprzez jeden podmiot, od 1 stycznia 2018 r. funkcjonować będzie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie (dalej: „Wody Polskie”). Nastąpi zatem przekształcenie roli centralnego organu administracji rządowej (Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej) oraz urzędu obsługującego organ (Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej), w państwową osobę prawną.

Organem Wód Polskich będzie Prezes Wód Polskich. Prezes będzie powoływany i odwoływany przez Ministra Środowiska, a swoje zadania ma wykonywać przy pomocy zastępców Prezesa oraz kierowników jednostek organizacyjnych Wód Polskich. Ponadto, dojdzie do przekształcenia dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej oraz regionalnych zarządów gospodarki wodnej w jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

NOWE ROZWIĄZANIA:

  1. Ustanowienie ustawowego prawa pierwokupu Skarbu Państwa w odniesieniu do wszelkich gruntów pod śródlądowymi wodami stojącymi, niezależnie od powierzchni takich wód czy samego gruntu.  Co za tym idzie, każda transakcja sprzedaży takiej nieruchomości będzie mogła dojść do skutku, jeśli reprezentujący Skarb Państwa starosta nie skorzysta z prawa pierwokupu. Starosta będzie miał miesiąc na złożenie oświadczenia o wykonaniu przysługującego mu prawa. W związku z tym, że ustawa Prawo wodne nie wskazuje, jakie skutki powodować będzie sprzedaż wspomnianej nieruchomości bez zawiadomienia Skarbu Państwa, zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu Cywilnego – a więc zbycie będzie bezwzględnie nieważne.
  2. Wprowadzenie procedury ustalenia charakteru wód. Z wnioskiem wystąpić może właściciel gruntu przyległego do wód. Wniosek ten ma zawierać dość skomplikowane dane, a dodatkowo, obligatoryjnym załącznikiem mają być mapy sytuacyjno-wysokościowe obrazujące przebieg wód od ujścia do źródeł. Decyzję ustalającą charakter wód wydawać będzie Minister Środowiska.
  3. Wprowadzenie pojęcia „usług wodnych”. Polegać one mają na zapewnieniu gospodarstwom domowym, podmiotom publicznym oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą możliwości korzystania z wód wykraczające poza zakres powszechnego, zwykłego czy też szczególnego korzystania z wód (np. wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi). Za usługi wodne pobierane będą odpowiednie opłaty. Konieczne będzie również uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.
  4. Wprowadzenie sankcji. Po pierwsze w postaci opłat podwyższonych, które będą nakładane przez organy administracji za pobór wód bez pozwolenia wodnoprawnego bądź też z jego naruszeniem. Po drugie w postaci decyzji o zakazie korzystania z wód przez dany zakład.

Zasadniczym instrumentem finansowania Wód Polskich będą wpływy z opłat za usługi wodne i z opłat podwyższonych generowanych w obszarze gospodarki wodnej. Wody Polskie będą mogły otrzymywać również dotacje z budżetu państwa, jednak ich przyznanie nie będzie obligatoryjne, zależeć będzie natomiast od decyzji właściwych organów. Ponadto, Wody Polskie będą mogły otrzymywać środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.