Miesiąc: styczeń 2018

W dniu 19 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy — Kodeks karny (Dz. U. z 2018 r. poz. 20) wprowadzająca szersze granice obrony koniecznej.

Zgodnie z nowelizacją, do art. 25 kodeksu karnego dodano zapis, zgodnie z którym „nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej, odpierając zamach polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo na przylegający do nich ogrodzony teren lub odpierając zamach poprzedzony wdarciem się do tych miejsc, chyba że przekroczenie granic obrony koniecznej było rażące”.

Przypomnieć należy, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem. Jednakże gdy sposób obrony lub środki użyte nie były odpowiednie do zagrożenia, mamy do czynienia z przekroczeniem granic obrony koniecznej. Dotychczas karalność była wyłączona jedynie w przypadku przekroczenia granic obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia.

Ministerstwo Sprawiedliwości tłumaczy konieczność wprowadzenia zmiany tym, aby do osoby broniącej się w sytuacjach związanych z napaściami na mieszkanie, lokal czy dom, nie miały zastosowania trudne do zweryfikowania kryteria, które do tej pory wyłączały karalność w przypadku przekroczenia granic obrony koniecznej – tj. strach lub wzburzenie. Obecnie „dopiero w razie stwierdzenia, że przekroczenie granic obrony koniecznej miało charakter rażący, konieczna będzie ocena, czy ktoś działał pod wpływem strachu lub wzburzenia. Jeśli tak, zastosowanie znajdzie dotychczasowa klauzula niekaralności” – wskazuje Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadniając zmianę.

Należy jednak zauważyć, iż wprowadzona zmiana wpływa wyłącznie na zniesienie karalności przekroczenia granic obrony koniecznej, nie wykluczając tym samym możliwości popełnienia czynu o charakterze przestępnym w razie przekroczenia tych granic.

/KH/

16 stycznia 2018 r. Rada Ministrów przyjęła przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości projekt ustawy zmieniającej Kodeks cywilny oraz niektóre inne ustawy. Nowelizacja ta przewiduje m. in. skrócenie ogólnego terminu przedawnienia roszczeń.

Ustawa zmieniająca zakłada skrócenie do 6 lat obecnego 10-letniego terminu przedawnienia roszczeń. Bez zmian pozostanie natomiast regulacja, zgodnie z którą dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, obowiązuje 3-letni termin przedawnienia.

W uzasadnieniu projektu ustawy skrócenie terminu umotywowano skłonieniem wierzycieli do szybszego wszczynania postępowań, co przyczynić się ma do stabilności i pewności obrotu prawnego, a w efekcie ograniczyć przedłużającą się niepewność dłużnika.

Kolejnym nowym rozwiązaniem będzie przyjęcie koncepcji, w której sąd z urzędu bada, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia przysługującego wobec konsumenta. Jeśli okaże się, że roszczenie jest przedawnione, sąd z urzędu oddali powództwo, a konsument nie będzie musiał podejmować w tym celu żadnych czynności.

Jedynie w wyjątkowych sytuacjach, ze względów słuszności i po rozważeniu interesów stron, sąd będzie mógł nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przeciwko konsumentowi.

W pozostałych przypadkach dotychczasowo istniejące rozwiązania, według których przedawnienie jest uwzględnianie w razie zgłoszenia zarzutu, zostaje zachowane.

/JF/

Rok 2018 przyniesie dla przedsiębiorców wiele zmian w prawie. Poniżej przedstawione zostały te z nich, które zaczęły lub zaczną obowiązywać w pierwszej połowie roku.

Zmiany w KRS

Od 1 stycznia 2018 r. na przedsiębiorcach prowadzących spółkę akcyjną, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę komandytowo-akcyjną oraz spółkę europejską ciąży nowy obowiązek. Mianowicie, chodzi o ujawnienie w Krajowym Rejestrze Sądowym wzmianek o złożeniu sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej oraz skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej. Niestety do dnia dzisiejszego nie zostało wydane rozporządzenie, które określiłoby wzory formularzy, na których takie zgłoszenia miałyby być dokonane, a obecnie obowiązujące formularze nie przewidują możliwości zgłoszenia w nich tych sprawozdań.

Zmiany podatkowe – Jednolity Plik Kontrolny

W styczniu 2018 r. obowiązek prowadzenia rejestru elektronicznego w postaci Jednolitego Pliku Kontrolnego i przekazywania informacji o prowadzonej ewidencji został nałożony na kolejną grupę czynnych podatników VAT tj. mikro przedsiębiorców prowadzących ewidencję za pomocą oprogramowania. Do tej pory takim obowiązkiem zostały objęte duże przedsiębiorstwa (2016 r.), a także mali i średni przedsiębiorcy oraz podmioty uważane za takie (2017 r.).

ZUS dla przedsiębiorców

Od 1 stycznia 2018 r. przedsiębiorcy, którzy chcą opłacić składki w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych mogą wykonać w tym celu jeden przelew miesięcznie, zamiast dotychczasowych trzech lub nawet czterech przelewów w miesiącu. Wedle nowych uregulowań, wpłata na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych ma zostać dokonana łącznie na jeden rachunek, przelewem zwykłym. Każdy przedsiębiorca powinien otrzymać swój indywidualny numer rachunku bankowego, na który powinny być uiszczane składki.

Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych (RODO)

25 maja 2018 r. zacznie obowiązywać unijne Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych, które weszło w życie 24 maja 2016 r. Rozporządzenie zawiera definicje zasad przetwarzania, wykorzystywania i przechowywania danych osobowych sformułowane w nieco odmienny sposób niż dotychczas. Bardzo istotne jest to, że RODO dotyczyć będzie każdego przedsiębiorstwa – bez względu na jego wielkość, które oferuje produkty lub usługi dla obywateli UE. Nowe przepisy przewidują również wprowadzenie tzw. reguły rozliczalności, wedle której zadaniem administratora danych osobowych będzie dostosowanie systemów informatycznych tak, aby na każde żądanie osoby, której dane dotyczą, można było między innymi usunąć całkowicie jej dane osobowe, czy przenieść je do innego usługodawcy. Reguła ta powoduje również, że ciężar dowodowy w zakresie zapewnienia zgodności z przepisami RODO spoczywał będzie na administratorach. Najważniejszym obowiązkiem, który spoczywać będzie na przedsiębiorcy – administratorze będzie wymóg właściwego zabezpieczenia przechowywanych danych osobowych. Rozporządzenie przewiduje dotkliwe kary finansowe dla przedsiębiorców, którzy nie zastosują wprowadzanych zmian.