Zmiana ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki

08.01.2015 r.

Zmiana ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki

Z dniem 1 stycznia 2015 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz niektórych innych ustaw. Zmieniona ustawa implementuje do polskiego prawa dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/33/UE z 21 listopada 2012 r. zmieniającą dyrektywę Rady 1999/32/WE w zakresie zawartości siarki w paliwach żeglugowych (Dz. Urz. UE L 327 z 27.11.2012, str. 1). Ponadto znowelizowana ustawa zawiera odesłanie do Międzynarodowej konwencji w sprawie kontroli szkodliwych systemów przeciwporostowych na statkach, zwanej dalej „Konwencją AFS” (ang. International Convention on the Control of Harmful Anti-fouling Systems on Ships). Konwencja AFS przyjęta została w Londynie dnia 5 października 2001 r., natomiast weszła w życie 17 września 2008 r.

Zmiana ustawy umożliwia wypełnienie przez Polskę zaostrzonych wymogów międzynarodowych dotyczących zawartości siarki w paliwie żeglugowym wykorzystywanym przez statki pływające m.in. po wodach UE. Zgodnie z tymi obostrzeniami, od 2015 r. maksymalna zawartość siarki w paliwach stosowanych przez statki pływające po m.in. Morzu Bałtyckim została obniżona i może wynosić maksymalnie 0,1 %. Wcześniej pułap ten wynosił 1,00 %.

Jako alternatywę dla stosowania paliwa żeglugowego spełniającego nowe obostrzone wymagania, ustawa dopuszcza na statkach o polskiej przynależności oraz na statkach o obcej przynależności przebywających w polskich obszarach morskich stosowanie metod redukcji emisji. Przez metodę redukcji emisji rozumie się stosowanie elementu instalacji, materiału, urządzenia instalowanego na statku, procedury, alternatywnego paliwa lub inną metodę zapewniającą osiągnięcie redukcji emisji dwutlenku siarki, którą można zweryfikować, oznaczyć ilościowo i zastosować. Oznacza to, że na statkach, jako alternatywę dla paliw niskosiarkowych można będzie wykorzystywać technologie równorzędne, czyli takie, których zastosowanie spowoduje redukcję emisji siarki porównywalną z zastosowaniem tych paliw. Aby spełnić wymogi dotyczące zawartości siarki możliwe będzie np. wykorzystanie jako paliwa gazu LNG, wyposażanie statków w pokładowe systemy oczyszczania gazów spalinowych z siarki lub tzw „płuczki” (scrubbers). Minimalne kryteria, które powinny spełniać metody redukcji emisji, określa załącznik II do dyrektywy Rady 1999/32/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. odnoszącej się do redukcji zawartości siarki w niektórych paliwach ciekłych oraz zmieniającej dyrektywę 93/12/EWG.

Zaostrzenie przepisów jest wynikiem wypełniania wymogów Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL) zawartych w znowelizowanym załączniku VI Konwencji (przepisów o zapobieganiu zanieczyszczaniu powietrza przez statki), a w szczególności w prawidle 14, które obejmuje emisję tlenków siarki (SOx) oraz cząstek stałych ze statków. Nowe, obostrzone wymagania zostały przyjęte w październiku 2008 roku w drodze konsensusu i weszły w życie w lipcu 2010 r. Obszarami kontroli emisji ustanowionymi w załączniku VI MARPOL dla SOx są właśnie obszar Morza Bałtyckiego i Morza Północnego ale także akweny wokół Ameryki Północnej (obejmujące wyznaczone obszary przybrzeżne Stanów Zjednoczonych i Kanady), a ponadto obszar Morza Karaibskiego (koło Puerto Rico i Wysp Dziewiczych).