Nowe regulacje dotyczące przepadku przedsiębiorstwa będącego własnością sprawcy przestępstwa

08.05.2017 r.

Nowe regulacje dotyczące przepadku przedsiębiorstwa będącego własnością sprawcy przestępstwa

Zmienia ona również między innymi kodeks postępowania karnego, kodeks karny skarbowy, ustawę o Policji, kodeks postępowania cywilnego. Wprowadzenie nowych regulacji związane jest z koniecznością wdrożenia unijnej dyrektywy 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 127 z 29.04.2014). Do kodeksu karnego dodano m.in. nowy art. 44 a, zgodnie z którym w razie skazania za przestępstwo, z którego popełnienia sprawca osiągnął, chociażby pośrednio, korzyść majątkową znacznej wartości, sąd może orzec przepadek przedsiębiorstwa stanowiącego własność sprawcy albo jego równowartości, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełnienia tego przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści (§1). Ponadto zgodnie z §2 ww. art. sąd może orzec przepadek przedsiębiorstwa niebędącego własnością sprawcy, jeżeli przedsiębiorstwo to służyło do popełnienia przestępstwa za wiedzą i zgodą jego właściciela. Przepadku, o którym mowa powyżej nie orzeka się w przypadku niewspółmierności wagi popełnionego przestępstwa, stopnia zawinienia oskarżonego lub motywacji, czy zachowania się właściciela przedmiotowego przedsiębiorstwa oraz gdy szkoda wyrządzona przestępstwem nie jest znaczna wobec rozmiaru działalności przedsiębiorstwa. Będzie to oznaczało, że przepadek ten nie będzie mógł być orzeczony w sytuacji gdy działanie nielegalne sprawy będzie stanowiło jedynie margines działalności określonej firmy. To postanowienie wykluczy automatyzm sądów w stosowaniu tego rozwiązania.

W toku prac legislacyjnych wskazywano, iż ze względu na ocenę indywidualnego zawinienia określonych osób nie sposób zastosować tej instytucji do podmiotów zbiorowych. Wobec powyższego ustawodawca zdecydował się ograniczyć przepadek przedsiębiorstwa do firm, będących własnością osób fizycznych.