Najnowsza odsłona Ogólnych Polskich Warunków Spedycyjnych – OPWS 2022

24.06.2024 r.

Najnowsza odsłona Ogólnych Polskich Warunków Spedycyjnych – OPWS 2022

Mija półtora roku od przyjęcia przez Radę Polskiej Izby Spedycji i Logistyki nowej wersji Ogólnych Polskich Warunków Spedycyjnych – OPWS 2022.

Zaktualizowana wersja powstała prawie po 12 latach od opracowania pierwszej wersji (OPWS 2010). Zmiany były umotywowane potrzebą uporządkowania oraz uregulowania praw i obowiązków stron umowy spedycji w dobie postępujących zmian w przepisach prawa i otoczenia przy uwzględnieniu aktualnych potrzeb rynku, a także rozwijających się nowych technologii i postępującej cyfryzacji procesu spedycyjnego.

Porównując nową wersję OPWS do poprzedniej, znacząco rozszerzono słownik pojęć, wprowadzono nowe definicje takie jak np. pojemnik transportowy czy przeładunek. Jedną z głównych motywacji było zwiększenie przejrzystości definicji dla szerszego grona odbiorców.

Część ogólna, stanowiąca najobszerniejszą część, zawiera nowe postanowienia oraz modyfikacje dotychczasowych postanowień przewidzianych przez OPWS 2010. Celem nadrzędnym wprowadzonych zmian jest sformułowanie postanowień uniwersalnych, wspólnych dla każdego rodzaju spedycji (niezależnie od środka transportu), co ma prowadzić do wzmocnienia ochrony prawnej spedytora, w szczególności w takiej materii jak zasady zawierania umów, zasady wynagradzania, czy zasady odpowiedzialności. Autorzy zaznaczyli, że w branży transportowej dochodzi do zawierania umów w sposób specyficzny, dynamiczny i często niesformalizowany, więc OPWS 2022 powinny dążyć do jak najszerszej ochrony spedytorów.

Warto także wspomnieć, że OPWS 2022 wprowadzają cały nowy dział dotyczący transportu intermodalnego, wraz ze słowniczkiem pojęć właściwych dla tego rodzaju transportu. Przykładowo w OPWS 2022 wprowadzono definicję transportu intermodalnego i operacji terminalowych.

W OPWS 2022 uregulowano również zasady skutecznego ograniczenia jego odpowiedzialności, czyniąc je znacznie bardziej korzystniejszymi względem reguł wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów praw. Rozszerzono także katalog przesłanek zwalniających spedytora z odpowiedzialności. Jedną z najważniejszych zmian jest wyłączenie możliwości milczącego akceptu kontroferty złożonej przez zleceniodawcę, co pozwala zabezpieczyć spedytorów przed narzucaniem im terminu wykonania usługi, w sytuacjach, gdy nie są oni w stanie tych terminów zagwarantować.

Należy również zaznaczyć, iż przepisy OPWS 2022 rozstrzygają wielokrotnie pojawiające się w praktyce obrotu spory w przedmiocie charakteru i znaczenia, jaki ma podanie przez zleceniodawcę spedytorowi reguły INCOTERMS® lub zawarcie jej w ofercie spedytora. Zgodnie z nowymi rozwiązaniami, podanie spedytorowi klauzuli INCOTERMS® lub jej zawarcie w ofercie spedytora ma wyłącznie charakter informacyjny i nie oznacza nałożenia na spedytora dodatkowych obowiązków obciążających pierwotnie zleceniodawcę lub inny podmiot na mocy kontraktu handlowego.

Część postanowień OPWS 2022 odnosi się wprost do spedycji morskiej, co do której regulacje prawne są dość skromne, a która posiada instytucje charakterystyczne tylko dla tego rodzaju spedycji. W związku z tym nawiązano do wprowadzonych w ostatnich latach regulacji dotyczących VGM, a także wprowadzono wprost reguły postępowania dotyczące niejednokrotnie występujących sytuacji zaginięcia konosamentów.

Celem twórców powyższej uchwały było ujednolicenie przepisów dotyczących spedycji, dostosowanie ich do obecnych potrzeb oraz sytuacji na rynku a także ujednolicenie i zwiększenie przejrzystości regulacji, także dla osób nieposiadających wykształcenia prawniczego. Ponadto istotne również było zachowanie równowagi ekonomicznej oraz prawnej między stronami umowy.

 

/KW/